- Na grzyby!!!

Old_rysiu napisał

Jesień jest zawsze pod znakiem dylematu. Jechać na ryby czy na grzyby?

Mało jest wędkarzy, którzy są obojętni na wysyp grzybów w lesie. Rybka - wiadomo, może nie żerować. Jednak po deszczach, w lesie można przyjemnie spędzić czas, rozglądając się za ukrytymi darami runa leśnego. Mimo, że jestem zapalonym wędkarzem, w tym właśnie okresie, grzyby są na pierwszym planie. Nie ukrywam, bardzo je lubię zbierać i jeść.

Największą radość sprawia mi, gdy do mojego wiaderka wkładam grzyby przeróżnych gatunków. Wszystkie jednak muszą być mi znane i jadalne. Jak każdy grzybiarz tak i ja mam swoje ulubione gatunki, sprawdzone, zbierane często, ale mam też gatunki, które zbieram rzadko. Nie pisałbym może tego artykułu, gdyby właśnie nie trafił mi się taki grzybek.

Lasy w naszych okolicach nie są tak ładne jak na północy kraju - w Wielkopolsce czy daleko na Pomorzu Zachodnim. Największa część lasów to mieszane, gdzie prócz dębów pojedynczych, znajdujemy buki, olsy, brzozy świerki i sosny. W zagajnikach często króluje modrzew.

Idąc lasem, wpadamy w tereny czyste z igliwia, to znowu podszyte dziko rosnącymi jeżynami, kępami malin, to znowu teren zmienia się i maszerujemy wśród krzaczków borówek, bardzo rzadko czerwonych. Nie mamy trudności aby spotkać wysokie trawy, przez które nie widać podłoża lub wielkie, sięgające brody paprocie. Jednym słowem lasy trudne dla zbieracza grzybków. Jest w tym wiele plusów.

Sporo amatorów przelatuje jak pocisk wśród runa i nie zauważa grzybka, sprytnie schowanego pod liściem lub za leżącym konarem drzewa. Lubię wchodzić w tak trudne lasy, bo mam szansę na te grzybki, które ktoś przed moim tu krokiem przeoczył.

Nie lubię chodzić do lasu w wolne dni. Ludzi wtedy tyle, że można nabawić się kontuzji. Bardzo częstą kontuzją są połamane palce u ręki. Dlaczego? To proste. Już masz zerwać grzybka, gdy właśnie w tym momencie ktoś niechcący w tym tłumie nadepnie ci nią.

Palce połamane. No, ale koniec żartów. Jest czwartek, pada lekko deszcz, a wysyp grzybów już od poniedziałku. Nie wytrzymuję. Biorę kompas, wiadro, buty gumowe, kurtkę przeciwdeszczową, czapeczkę i wchodzę do lasu.

Najpierw rozglądam się za kijkiem, który będzie mi służył do odchylania roślinek runa leśnego. Wystarcza taki około metrowy. Teraz namiar na kompasie aby sprawdzić, w którym kierunku udać się z powrotem do samochodu. Przy lesie stoi już kilka samochodów, więc trzeba zrobić ostry marsz w głąb lasu. Na rozdrożach przecinek sprawdzam czy coś rośnie. Takie narożniki lasów są rzadko penetrowane. Wszyscy biegiem wchodza do środka lasku, nie zwracając uwagi na ich początek. To dla mnie informacja, jakich grzybków w tym lesie mogę się spodziewać. No i trafiam na podgrzybka brunatnego. Jest jeden, obok musi być drugi, trzeci a nawet kilkanaście.

Na widok grupy zbieraczy, rezygnuję z penetracji okolicy i idę dalej. Tutaj zza wysokiego lasu sosnowego widać zagajnik. Na poczatku modrzew, później małe sosenki i znowu grupa wysokich drzew mieszanych, gdzie obok dębów rosną buki i sosny.

Przechodzę skrajem zagajnika, trafiając maślaczka żółtego (u nas zwany złotawym). Jest jeden i drugi. Widać je z daleka i tylko trzeba się do nich przedzierać wśród nisko rosnących konarów modrzewia. Wychodzę z zagajnika i sprawdzam lasek mieszany - a właściwie znowu jego róg. Od razu widzę borowika szlachetnego. Ten grzybek zwany prawdziwkiem, cieszy oko każdego zbieracza. Niestety, wsród kilku tam rosnących, spora część jest zaatakowana przez robaczki robiąc z nich istne sito. Do mojego wiaderka trafia jednak parę sztuk zdrowych. Grzybki te są tak dobrze widoczne, że przeoczyłem jednego innego. Dopiero, kiedy decyduję się na dokładne obszukanie, zauważam grzyba, którego dawno już nie zbierałem. Jego bardzo ciemny kolor, skutecznie maskował nie tylko jego, ale całą kolonię tych grzybków. No i mam borowika ceglastoporego. To właśnie o nim mowa. Grzyb, którego chyba każdy widział, ale mało kto zdecyduje się na jego zabranie.

Dlaczego tak się dzieje? To sprawa jego groźnego wygladu. Ciemnobrązowy kapelusz, a pod spodem rurki... czerwone! Nóżka też od góry przybiera kolor czerwonawy.

Zbieracze grzybów mylą go z prawie nie występujacym u nas w Polsce borowikiem szatańskim, który jednak nie jest tak ciemny, a małe borowiki szatańskie nie mają jeszcze podbicia czerwonego jak u osobników dojrzałych. Jak poznać czy to ceglastopory czy szatański? Trzeba go przekroić. Ceglastopory szybko zmienia swój kolor z żółtego miąższu na jasno, a potem ciemnoniebieski. Borowik szatański ma kolor nóżki wchodzacy w czerwony od dołu ku górze (czytaj czerwonego więcej na dole), ceglastopory - odwrotnie. Borowik ceglastopory może być mylony jeszcze z borowikiem ponurym, też jadalnym, ale kto widział oba grzyby, łatwo je rozróżni. Borowik ceglastopory jest grzybem twardym. Rzadko atakuje go robaczek i nawet osobniki wyrośnięte są wspaniałe do wszelkiego rodzaju potraw.

Z jednym nie zgadzam się, biorąc pod uwagę informacje atlasowe. Mowa o jego słabym zapachu i łagodnym smaku. Może autorzy mieli na myśli borowika surowego. Jednak w potrawach przebija zapachem i smakiem borowika szlachetnego.

Na osłodzenie mojej wycieczki po lesie, trafiam między brzozami na koźlarza czerwonego.

Nie trafia mi się opieńka miodowa - chyba trzeba będzie jeszcze na nie poczekać. Nie znalazłem czubajek (czerwieniejąca i kania) i muchomora czerwonawego (nie mylić z muchomorem czerwonym ), który jest... grzybem jadalnym.

Na koniec jeszcze muszę wspomnieć o szatanach. Wśród grzybiarzy mówi się tak o grzybie goryczkarzu, który nie jest szatanem i na dodatek nie jest trujący. Jest tylko gorzki i skutecznie psuje smak potraw.

Jedno jest pewne. Jeśli nie znasz bardzo dobrze grzyba, lepiej ich nie zbieraj. Kiedyś zbierałem w lesie i na łąkach pieczarki dziko rosnące. Tego już nie robię. Dlaczego?
Kupcie sobie atlas grzybów.

Old_rysiu